Toelichting risicoprofiel
Zoals eerder genoemd is risicomanagement geen exacte wetenschap maar draait om beredenering en inschatting. Een risicoprofiel is altijd een momentopname en aan verandering onderhevig. Ten tijde van het opstellen van de begroting 2026 en het voorliggende risico profiel, is er sprake van diverse economische en maatschappelijke onzekerheden die op termijn mogelijk van invloed kunnen zijn op de uitvoering van het gemeentelijk beleid. Deze onzekerheden zijn op dit moment nog niet als concrete risico’s te vatten en zijn om deze reden niet betrokken bij de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. De huidige weerstandsfactor van 8,3 geeft aan dat er een ruime buffer aanwezig is voor het opvangen van eventuele aanvullende tegenvallers.
Onderstaand een korte toelichting op de belangrijkste economische en maatschappelijke ontwikkelingen op dit moment die op termijn mogelijk een direct of indirect van invloed kunnen zijn op de uitvoering van ons beleid.
- Inflatieontwikkeling - De inflatie was de afgelopen jaren hoog en dat heeft geleid tot een sterke stijging van de lonen en prijzen. In 2025 is de stijging geleidelijk afgenomen, maar toch is de inflatie nog steeds relatief hoog. Hoewel de huidige inflatieverwachtingen bij de Voorjaarsnota 2025 in de begroting zijn verwerkt, blijft inflatie een onzekere factor. In de toekomst kan aanpassing van de begroting noodzakelijk zijn om loon- en prijsstijgingen op te vangen.
- Opvang vluchtelingen - Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne vangt Hilversum ontheemden uit Oekraïne op. Volgens de Europese Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) mogen Oekraïense ontheemden tot en met 4 maart 2026 in EU-lidstaten blijven. Inmiddels is de RTB door de EU verlengd tot 4 maart 2027. Het uitgangspunt voor de opvang is dat de kosten volledig door het Rijk worden vergoed. Gemeenten kunnen eventuele extra kosten voor opvang declareren bij het Rijk via de bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne. Omdat het Rijk de kosten voor opvang volledig dekt, wordt dit momenteel niet als financieel risico opgenomen in de risicoparagraaf. Eventuele wijzigingen in wet -en regelgeving kunnen daarentegen wel financiële - en beleidsmatige gevolgen hebben voor de gemeente.
- Project flexwoningen - De gemeente Hilversum werkt samen met woningcorporaties om flexibele woningen te plaatsen die maximaal 15 jaar op één locatie blijven. Na deze periode moeten de woningen mogelijk verplaatst worden. Als verplaatsing niet mogelijk is, leidt dit tot een volledig afschrijvingsverlies voor de woningcorporaties. De overheid dekt 60% van dit risico, de gemeente 25%, en de woningcorporatie de resterende 15% en de verplaatsingskosten. Indien de woningen na 15 jaar worden verplaatst, vervalt het risico voor de gemeente. Wij verwachten dat dit realiseerbaar is. Om deze reden is dit project nu niet als financieel risico opgenomen in de risicoparagraaf.
- Samenvoeging met de gemeente Wijdemeren – De gemeente Wijdemeren wordt per 1 januari 2027 samengevoegd met Hilversum. Op 1 januari 2026 gaan de ambtelijke organisaties samen. Hoewel deze samenvoeging veel kansen biedt, brengt het ook uitdagingen en financiële gevolgen met zich mee. Het rijk stelt middelen beschikbaar om de samenvoeging te realiseren en op dit moment wordt verwacht dat deze middelen voldoende zijn. Daarom is dit risico/kans niet financieel opgenomen in het huidige risicoprofiel.
- Vervangingsnoodzaak persleiding riool - Voor het opstellen van het nieuwe Gemeentelijke Waterplan (GWP) voor de periode 2026-2036 wordt een inspectie uitgevoerd. Deze gegevens zijn noodzakelijk om een helder beeld te krijgen van de kwaliteit en verwachte restlevensduur van de riolen. De eerste inspectieronde heeft inmiddels plaatsgevonden, waarbij is gebleken dat enkele riolen met urgentie vervangen dienen te worden. De kwaliteit van enkele persleidingen blijkt slechter dan verwacht, wat leidt tot een verhoogd risico op schade en hogere onderhoudskosten. Recent is een inspectie uitgevoerd op de asbestcement afvalwaterpersleiding tussen gemaal Diependaal en de aanvoerleiding naar de afvalwaterzuivering (RWZI). Deze leiding verkeert in zeer slechte staat en dient op korte termijn vervangen te worden. De persleiding kruist op meerdere locaties cruciale infrastructuur, waaronder de Oostereind, Diependaalselaan, Soestdijkerstraatweg en spoorverbindingen tussen Hilversum - Utrecht en Hilversum - Amersfoort. De geschatte kosten voor de vervanging van circa 1.800 meter van deze persleiding bedragen ongeveer € 4,8 miljoen (exclusief VAT). Daarnaast zal ook de hoofdpersleiding van gemaal Riebeeck naar de RWZI, die vergelijkbaar materiaal en bouwjaar heeft en een lengte van 850 meter, inzichtelijk worden gemaakt. Deze risico’s zijn vlak voor het afronden van de begroting bekend geworden. Door noodzakelijk verder onderzoek is de mogelijke omvang van het risico nog niet kwantificeerbaar en zijn daarom niet meegenomen in de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit. De risico's zijn:
- Persleiding Diependaalselaan: Het risico op breuk zonder werkzaamheden in de directe omgeving is geschat op 50%, terwijl dit tijdens werkzaamheden kan oplopen tot 80%. De financiële impact bij breuk onder cruciale infrastructuur is aanzienlijk.
- Persleiding Riebeeck: De risico’s zijn vergelijkbaar met die van de Diependaalselaan. Ook hier zijn de financiële gevolgen aanzienlijk. Een nadere specificatie van het risico zal plaatsvinden na de inspectie.